Erkennen van (pijnlijke) emoties
Het erkennen van (pijnlijke) emoties is niet gemakkelijk om te doen. Vaak willen we deze emoties (zoals angst, verdriet of frustratie) juist niet voelen. Natuurlijk voelt angst en pijn niet fijn, maar als dat er is, heb je dat op dat moment te verdragen. Denken dat je het niet wil hebben, helpt niet om het te laten verdwijnen. Het is er gewoon, je kan er niet omheen.
‘Als je kan zijn met dat wat er is (dus ook met pijnlijke emoties) dan heb je geen probleem’
Pijn willen wegdrukken
Wil je pijn wegdrukken, dan blijft het op de achtergrond aanwezig. Zoek je afleiding, dan komt het na de afleiding weer terug. Heb je jezelf ooit geleerd om niet te voelen, door ‘in je hoofd te gaan zitten’, dan zal je merken dat het heel veel energie kost en geen oplossingen biedt.
Alle strategieën die we ooit hebben geleerd om niet te voelen, eisen op den duur hun tol. Het werkt niet. De manier om met pijnlijke emoties om te gaan is ze erkennen, er mee te zijn, ernaar te kijken en er met liefde en compassie mee om te gaan. Dat wil niet zeggen dat je er niets aan kan doen!
‘Het probleem is meestal niet de pijn zelf, maar het feit dat we willen dat het anders is dan hoe het werkelijk is’
Vergelijk je pijn met een fysieke wond.
Stel je voor je hebt een wond en deze doet pijn. Als je de wond zou negeren en er niet voor zorgt, bestaat de kans dat hij gaat infecteren, het wordt erger. Een wond zie je en je voelt hem, je moet de pijn verdragen en je moet ervoor zorgen, zodat hij kan genezen. Zo is het ook met emotionele pijn.
Emotionele pijn laat weten dat er iets is
Er is soms emotionele pijn, net zoals er soms blijdschap en vreugde is. Er is altijd een fysiek gevoel gekoppeld aan de emotie: in je keel, spierspanning, hoofd of op andere plekken…. Dat is de fysiologisch reactie die bij deze emotie hoort, je kan er niets aan doen, zo reageert je lichaam op deze emotie. Op deze manier ervaren we de emotie, ook al zijn we ons daar juist vaak niet van bewust. Het lichaam laat weten dat er iets is en vraagt je ernaar te kijken. Emoties zijn ook gekoppeld aan gedachten. Gedachten zijn ervoor om uitleg te geven aan wat en waarom de emotie er is. Deze gedachten kan je ook onderzoeken of deze reëel is of niet.
Impact van gedachten
Als gedachten over de emoties realistisch zijn, kijk dan wat ze je willen vertellen. Ben je bang en is het onveilig voor je, dan kan je een keuze maken om weg te gaan. Is er iets ergs gebeurd en ben je daar verdrietig over, dan kan je jezelf toestaan om daarover te huilen. Je hebt deze emotie, je bent het niet. Als je er zo naar kijkt, zal je niet ‘verdrinken ’in je emotie. Je houdt zelf de regie. Je erkent echter wel dat de emotie er is. De emotie gaat dan vanzelf voorbij.
Bij irreëel gedachten voelt de emotie echt, maar de reden waarom je de emotie er is, is niet de waarheid. Een voorbeeld is als iemand iets van je vindt en je wordt dan bang dat iemand je niet aardig vindt (eigenlijk is het zo dat je zelf geloofd dat je niet aardig bent). De emotie die je voelt is echt, de reactie is oud, hij is van vroeger toen je kind was. Misschien ben je toen gaan geloven dat je niet aardig bent en misschien doet de persoon die nu tegenover je staat je denken toen. Dat is iets wat je kan onderzoeken en wat je daadwerkelijk kan veranderen, zodat deze emotie niet meer komt.
Erkenning en laten zijn wat er is en onderzoeken wat er achter de emotie schuilgaat
Het belangrijkste is de erkenning van de emoties. ‘Ik voel me bang, ik voel me verdrietig’, inclusief het lichaamsgevoel en alle gedachten die er zijn. Dat is wat er is en je kan onderzoeken wat er schuilgaat achter de emotie en of deze is gebaseerd op de waarheid.
Emoties laten zijn voor wat ze zijn, hoe doe je dat?
Hoe kan je emoties en gevoelens laten zijn voor wat ze zijn?
- Realiseer je dat je niet je emoties bent. Jij bent veel meer dan je emoties. Je hebt emoties en dat maakt dat je ernaar kan kijken.
- Heb geen oordeel over je emoties. Dat maakt het verdragen minder zwaar
- Weet dat je het niet verandert door te denken dat je het niet wil hebben.
- Onderzoek de gedachten die je hebt over de emoties. Is het realistisch wat je denkt over de emoties? Vaak gaat er oude pijn schuil achter de emotie in het hier en nu en is .er iets geweest dat de pijn van vroeger weer getriggerd heeft.
- Hoe voelt deze emotie in je lichaam. Ga naar dat gevoel in je lichaam en blijf daarop gefocust. Je komt dan meer in het hier en nu en dan heeft de emotie minder impact.
Dit zijn zo een paar voorbeelden van hoe je emoties kan laten zijn.
Het mooie van emoties is dat ze altijd weer voorbijgaan.
Ik ben fan van Rumi, hij heeft wat ik hierboven heb uitgelegd prachtig verwoord:
Dit mens-zijn is een soort herberg.
Elke ochtend een nieuw bezoek.
Een vreugde, een depressie, een benauwdheid,
een flits van inzicht komt als een onverwachte gast.
Verwelkom ze; ontvang ze allemaal gastvrij
Zelfs als er een menigte verdriet binnenstormt
die met geweld je hele huisraad kort en klein slaat.
Behandel dan toch elke gast met eerbied.
Misschien komt hij de boel ontruimen
om plaats te maken voor extase…
De donkere gedachte, schaamte, het venijn,
ontmoet ze bij de voordeur met een brede
grijns en vraag ze om erbij te komen zitten.
Wees blij met iedereen die langskomt
de hemel heeft ze stuk voor stuk gestuurd
om jou als raadgever te dienen.